آیا استخراج اتریوم پایان دارد؟

پس از سال‌ها تلاش، توسعه و البته تاخیرهای مکرر، چیزی به انتقال اتریوم از گواه اثبات کار به گواه اثبات سهام و اتریوم ۲ نمانده است؛ کمتر از یک ماه و این یعنی خداحافظی ماینرها با این شبکه. این روزها برای ماینرها به سختی می‌گذرد؛ چه آن‌هایی که یک ریگ با چند کارت گرافیک دارند و چه آن‌‌هایی که فارم‌‌های بزرگی را تاسیس کرده‌‌‌اند.

 

بیت کوین طرح کریپتوکارنسی و غیرمتمرکز بودن را روی بوم کشید و اتریوم به این طرح رنگ و روح بخشید. اتریوم بزرگترین آلتکوین بازار،‌ یک شبکه بلاکچین قابل برنامه‌نویسی را ایجاد کرد که کاربردهای آن بسیار فراتر از یک پول نقد الکترونیکی است. این شبکه که از سال ۲۰۱۵ راه‌اندازی شد، طی این سال‌ها مورد استقبال گسترده‌ای قرار گرفته است و همین موضوع باعث بروز مشکلاتی همچون مقیاس‌پذیری پایین، هزینه تراکنش بالا و مصرف انرژی زیاد شده است. البته که اتریوم از ابتدا به دنبال به‌روزرسانی برای برطرف کردن مشکلات بوده است.

 

اتریوم مثل بیت کوین فعالیت خودش را با مکانیزم اجماع گواه اثبات کار شروع کرد. این موضوع یعنی تایید تراکنش‌‌‌ها،‌ قرار گرفتن آن‌‌ها در بلاک‌ها و ایجاد ارز دیجیتال ETH جدید توسط ماینرها انجام می‌شود. ماینرها برای مشارکت در این فعالیت باید سخت‌افزارهایی را تهیه کنند و با یکدیگر برای ایجاد بلاک جدید به رقابت بپردازند. این ساز و کار انرژی زیادی مصرف کرده و در نتیجه به محیط زیست آسیب می‌رساند، هزینه زیادی برای شبکه ایجاد کرده که تاثیرش را روی کارمزد تراکنش‌ها می‌گذارد و مقیاس‌پذیری شبکه را پایین می‌آورد.

 

در حقیقت اتریوم از سال‌ها قبل روی انتقال مکانیزم اجماع به اثبات سهام کار می‌کرده است. طی این سال‌ها هاردفورک‌ها و سافت فورک‌های زیادی برای دست‌یابی به این امر انجام شده و حالا فقط آپدیت مرج تا انتقال به PoS باقی‌ مانده است (در نظر داشته باشید که این آپدیت پایان کار نخواهد بود و هنوز مراحل زیادی از نقشه راه اتریوم باقی مانده است). زمان تقریبی اجرای مرج ۱۵ سپتامبر (۲۴ شهریور ۱۴۰۱) پیش‌بینی شده است که احتمال تغییر آن نیز وجود دارد.

 

در این حالت اعتبارسنج‌‌ها (Validators) جای ماینرها را در شبکه گرفته و وظیفه تایید و اضافه کردن تراکنش‌ها به بلاکچین را به عهده می‌گیرند. برای مشارکت در شبکه به عنوان نود ولیدیتور، کاربران باید حداقل ۳۲ اتر استیک کنند؛ تعداد اترهای استیک شده و ولیدیتورها را در این لینک می‌توانید مشاهده کنید (توجه کنید که راه‌اندازی نود ولیدیتور فقط با ارسال ۳۲ اتر انجام نمی‌شود و باید مطابق با گام‌های ذکرشده در این لینک عمل کنید).

۳۲ اتر مبلغ زیادی است و برای بسیاری از کاربران تامین این مبلغ برای مشارکت در شبکه اتریوم ممکن نیست. آیا آنها باید قید کسب پاداش از این شبکه را بزنند؟ خیر، در پاسخ باید بگوییم که همانند گذشته که استخرهای استخراج وجود داشتند، استخرهای استیکینگ وجود دارند که کاربران می‌توانند هر میزان اتر که می‌خواهند در آن‌‌ها استیک کنند و بخشی از پاداش را دریافت کنند. البته احتمالا سود استیکینگ در استخرها از نفع به دست آمده از ماین کمتر است.

 

از جمله مطالب دیگری که بد نیست به آن اشاره کنیم، انتقاد وارد شده به اتریوم به‌دلیل نامحدود بودن عرضه رمزارز اتر بود. پیش از انتقال به اثبات سهام و رویداد مرج،‌ راه‌حلی برای این موضوع ارائه شد. سال ۲۰۲۱ در هاردفورک‌ لندن استاندارد EIP1559 اجرا شد که طی آن بخشی از کارمزدها سوزانده شده و موجب کاهش اترهای در گردش شد.

 

تا اینجا متوجه شدید که مرج رویداد بزرگی برای اتریوم و کل فضای کریپتوکارنسی است که می‌توان آن را در بین ۵ رویداد بزرگ تاریخ ارزهای دیجیتال قرار داد. پس از این رویداد دیگر خبری از استخراج در شبکه اتریوم نخواهد بود و ولیدیتورها پاداش استیکینگ را دریافت خواهند کرد. انتشار خبر وقوع مرج در سپتامبر، رشد حدودا ۱۰۰ درصدی را برای قیمت اتریوم به همراه داشت. بد نیست نگاهی به مقاله زیر بیاندازید که از دیدگاهی متفاوت به مرج نگاه کرده، به دلایلی آن را بزرگترین رویداد در تاریخ رمزارزها دانسته و  اثر آن بر قیمت اتر را تحلیل می‌کند.

آیا ممکن است ماین اتریوم پس از مرج هم ادامه داشته باشد؟

یک حالت وجود دارد که پس از مرج، ماین اتریوم همچنان ادامه داشته باشد که اتفاقا احتمال رخ دادن آن نیز بسیار بالاست. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که شاهد شکل‌گیری یک فورک از اتریوم با مکانیزم اجماع اثبات کار باشیم. دقت کنید که اگر این فورک شکل بگیرد،‌ زنجیره و رمزارز جدیدی ایجاد می‌شود که همان اتریوم سابق نیست. مثل داستانی که در گذشته برای اتریوم کلاسیک افتاد و در یک فورک از اتریوم جدا شد. برای این رمزارز جدید اسم ETHPOW یا ETHW نیز انتخاب شده است. اما جریان این فورک چیست؟

 

همه‌چیز از یک نظرسنجی توییتری توسط صندوق سرمایه‌گذاری Galois Capital شروع شد که در آن نظر بیش از ۳۳ درصد افراد، شکل‌گیری فورک دیگری در شبکه اتریوم بود. بخشی از جامعه ماینرهای اتریوم معتقدند که در آپدیت مرج و انتقال به اثبات سهام، وضعیت آن‌‌ها نادیده گرفته شده است. این انتقال باعث می‌شود که توان پردازشی موجود ماینینگ اتریوم،‌ به ناچار یا از بین برود یا شبکه دیگری را برای استقرار پیدا کند. بنابراین عده‌ای از ماینرها از این موضوع استقبال می‌کنند که فورکی از اتریوم با همان مکانیزم اجماع اثبات کار و با حذف بمب سختی در نظر گرفته شده برای مرج شکل بگیرد و آن‌ها از تجهیزات خود برای ماین در آن شبکه استفاده کنند.

 

شکل‌گیری این فورک نیاز به این دارد که بخش قابل توجهی از ماینرها بخواهند به فعالیت روی آن ادامه دهند، تراکنش‌ها را تایید کرده و برای ایجاد بلاک‌های جدید رقابت کنند. این ماینرها باید به اندازه‌ای توان پردازشی داشته باشند که به‌راحتی نتوان به زنجیره جدید حمله کرد. همچنین بخشی از جامعه اتریوم نیز باید به شبکه فورک شده اعتقاد داشته و از آن حمایت کنند؛ چون در صورت عدم وجود کاربر و توسعه‌‌دهنده و در نتیجه نبود تقاضا برای ETHW، ارزشی هم نمی‌توان برای آن متصور شد.

 

در حال حاضر افرادی همچون جاستین سان (بنیان‌گذار ترون) یا چندر گوئو (ماینر بزرگ چینی) از ایده فورک شبکه اتریوم حمایت می‌کنند. آن‌ها اثبات کار و ماینرها را دغدغه خود عنوان می‌کنند و در تلاش هستند که افراد را ترغیب به استفاده از فورک اتریوم کنند. در مقابل ویتالیک بوترین معتقد است که این افراد بیش از نگرانی برای ماینرها و اثبات کار، به دنبال کسب سود سریع و آسان هستند.

 

در صورت فورک شدن اتریوم، تمام توکن‌های موجود در شبکه جدید نیز ایجاد خواهند شد و مشابه با ایردراپ،‌ به افراد می‌رسند؛ هرچند ممکن است ارزش چندانی نداشته باشند، اما به هر حال داشتن این توکن‌های رایگان قطعی است. برای مثال شما اگر ۱ اتر یا یک توکن NFT داشته باشید،‌ روی شبکه فورک شده جدید نیز ۱ ETHW یا NFT جدید به شما می‌رسد که این موضوع،‌ فرصت را برای سفته‌بازی مهیا می‌کند. فورک جدید خطراتی هم می‌تواند به همراه داشته باشد که اجرای مجدد،‌ یکی از آن‌ها است.

 

آیا ماین اتریوم فورک شده ارزش دارد؟

آیا برای یک ماینر منطقی است که تجهیزاتش را نگه دارد و به ماین اتریوم فورک شده جدید بپردازد؟ اجازه دهید با جمع‌بندی موارد گفته شده در بالا این موضوع را بررسی کنیم. در گام اول باید دید که آیا کوین شبکه فورک شده اتریوم جایی لیست شده و تقاضایی برای آن ایجاد می‌شود یا خیر. این کوین جدید اگر در چند صرافی متمرکز و غیرمتمرکز لیست بشود که احتمالا چنین اتفاقی نیز رخ می‌دهد، ممکن است با بازی دادن و جوسازی چند فرد مشهور تقاضایی نیز برای آن ایجاد شود و شاهد نوسان قیمت آن نیز باشیم.

 

در این حالت مواردی مثل این که شبکه جدید چه کاربردی می‌تواند داشته باشد و آیا پروژه و توسعه‌دهنده‌ای حاضر است روی آن کار کند یا نه، اهمیت چندانی ندارد. جو ایجاد شده تقاضای موقتی را برای کوین ETHW ایجاد می‌کند و شاید ماین آن نیز درآمدی را به ماینرها برساند. اما در بلندمدت برای زنده و پایدار ماندن شبکه جدید پیش‌نیازهای زیر وجود دارد:

 

    باید هش‌ریت قابل توجهی داشته باشد تا امنیتش تضمین شود.

    با سایر شبکه‌هایی که امکان تعریف قرارداد هوشمند را می‌دهند، توان رقابت داشته باشد تا پروژه‌ها ترغیب به استفاده از آن شوند، توسعه‌دهنده‌‌ها روی آن کار کنند و جامعه و اکوسیستم خوبی بسازد.

 

پروژه‌ها عاشق چشم و ابروی یک شبکه خاص نیستند، آن‌ها به دنبال بهترین شرایط برای رشد خودشان هستند. بنابراین سراغ شبکه‌ای خواهند رفت که شرایط، امکانات و اکوسیستم بهتری داشته باشد و کاربرهای بیشتری را بتوانند جذب کنند. با توجه به این که ویتالیک بوترین و تیم توسعه‌دهنده فعلی اتریوم روی شبکه POS کار خواهند کرد و همچنین نودهای آماده به کار هم برای این شبکه وجود دارند، به‌احتمال خیلی زیاد همه پروژه‌ها به شبکه اثبات سهام خواهند رفت. در ضمن بیشتر تیم‌ها و پروژه‌های بزرگ نیز حمایتشان از مرج و اثبات سهام اتریوم را اعلام کرده‌اند.

 

با درنظر گرفتن همه این موارد، بعید به‌نظر می‌رسد که شبکه فورک شده اتریوم در بلندمدت ماندگار باشد. در حال حاضر توجیه منطقی برای این موضوع وجود ندارد. اما شاید وقوع اتفاقات عجیب و غریب در آینده منجر به دوام این شبکه شود. اکنون دیگر تصمیم با خود ماینرها است که به ماین ETHW روی بیاورند یا راهکارهای دیگر که در بخش‌های بعدی به آن می‌پردازیم را پیش بگیرند.

تفاوت تاثیرپذیری استخرهای استخراج و ماینرهای مستقل

با نزدیک شدن به مرج، شکافی در جامعه ماینینگ اتریوم بین استخرهای ماینینگ و ماینرهای مستقل ایجاد می‌شود. همانطور که گفته شد، پس از مرج اعتبارسنج‌ها جای ماینرها را در شبکه اتریوم خواهند گرفت. برای استخرهای ماینینگ این انتقال شاید آنچنان دگرگون کننده نباشد. بخش زیادی از توان محاسباتی که آن‌‌ها ارائه می‌کنند، توسط دیگران تامین شده و استخر فقط مدیریت و هماهنگی آن‌‌ها را انجام می‌دهد.

 

این یعنی بخشی از سرمایه آن‌ها صرف تامین سخت‌افزارهای استخراج شده و شاید بخش بیشتر آن برای منابع انسانی، زیرساخت‌های لازم برای تجمیع منابع محاسباتی، جذب مشتریان جدید و راضی نگه داشتن هزاران مشتری فعلی هزینه شده است. بنابراین آن‌ها به‌راحتی می‌توانند از استخر ماینینگ به استخر استیکینگ تبدیل شوند و اترهای کاربران را برای مشارکت در تامین امنیت، اعتبارسنجی تراکنش‌‌ها و دریافت پاداش استیکینگ مدیریت و تجمیع کنند. آمادگی دو استخر استخراج بزرگ اتریوم یعنی F2pool و EtherMine برای انتقال به استیکینگ نشان‌دهنده همین موضوع است. لازم به ذکر است این دو استخر در حدود ۴۰ درصد از هش ریت شبکه اتریوم را در اختیار دارند.

 

پلن درآمدی استخرها مشخص است؛ آن‌ها در ازای ارائه خدمات به کاربران از آن‌ها کارمزد دریافت می‌کنند. بنابراین انتقال به گواه اثبات سهام سیستم درآمدزایی آن‌ها را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. در مقابل برای ماینرهایی که جزئی از استخرها بودند یا آن‌‌هایی که فارم‌‌های بزرگ ماینینگ داشتند، شرایط به کلی متفاوت است.

 

آن‌ها اکنون سخت‌افزارهای ماینینگی دارند که گران‌قیمت است و کاربردی در اتریوم مبتنی بر PoS نخواهد داشت. همچنین منابع انسانی و زیرساخت‌های لازم برای تبدیل شدن به استخر استیکینگ را هم ندارند. فارم‌های بزرگ و مستقل ماین برای این که بتوانند درآمدی در حد درآمد فعلی داشته باشند،‌ باید زیرساخت ایجاد استخر استیکینگ را ایجاد کنند که کاری به مراتب پیچیده‌تر از تاسیس و مدیریت یک فارم است.

آینده ماینرهای اتریوم چه خواهد بود؟

تا اینجا در رابطه با زمان توقف ماین اتریوم و آپدیت مرج اطلاعاتی را به شما داده‌ایم. در این بخش می‌خواهیم راهکارهای پیش روی ماینرهای اتریوم را در پی این اتفاق بررسی کنیم. طبیعتا افراد زیادی هستند که روی ماین اتریوم سرمایه‌گذاری کرده‌اند و اکنون به دنبال گرفتن بهترین تصمیم هستند. البته اتفاق دردناکی برای برخی ممکن است رخ دهد و حتی سرمایه اولیه‌‌ آن‌‌ها نیز بازنگردد.

 

به طور کلی سه راه پیش روی ماینرهای اتریوم قرار دارد:

 

    اگر فورک اتریوم اثبات کار شکل گرفت، به استخراج آن بپردازند.

    تمام تجهیزات خود را بفروشند. برای بسیاری از کارت‌های گرافیک در بازار مخصوصا از سمت گیمرها تقاضا وجود دارد (طی سال‌های گذشته قیمت کارت‌های گرافیک به دلیل استفاده برای ماین بالا رفته بود)، اما برای دستگاه‌های ASIC بعید است تقاضای آنچنانی وجود داشته باشد. آنها می‌توانند در صورت تمایل، سرمایه حاصل از فروش تجهیزات را به استیکینگ اتریوم اختصاص دهند و از پاداش این شبکه استفاده کنند.

    از تجهیزات خود برای استخراج سایر رمزارزها استفاده کنند که در ادامه درباره این راهکار بیشتر توضیح می‌دهیم.

 

آلتکوین‌های دیگری نیز وجود دارند که با سخت‌افزارهای استخراج اتریوم سازگار هستند و می‌توان پس از مرج آن‌ها را ماین کرد. البته احتمالا سودآوری استخراج آن‌‌ها به اندازه اتریوم نخواهد بود. اتریوم کلاسیک، Ravencoin و Ergo از مطرح‌ترین رمزارزهایی هستند که ماینرهای اتریوم می‌توانند به استخراج آن‌‌ها بپردازند. در ۳۱ مرداد شاهد بودیم که هش ریت اتریوم کلاسیک به بالاترین میزان تاریخش رسید.  این شبکه‌‌ها به شدت با فورک اتریوم مخالفند و معتقدند که ظرفیت پذیرش توان محاسباتی ماینرهای اتریوم را دارد.